چگونه بین رویا و رویا تفاوت قائل می شوید؟
تفاوت بین یک رویا و یک رویا
بین رؤیاها و رویاها از چند جهت تفاوت های زیادی وجود دارد. منشأ و مضمون رؤیا با رؤیا متفاوت است و هدف هر کدام متفاوت است و پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در روایات متعددی این را بیان کرده است و تفاوت بین رؤیا و رؤیا در برخی بیان خواهد شد. جزئیات در ادامه مطلب:
تفاوت از نظر منبع
منبع رؤیا با منبع رویا متفاوت است و این به شرح زیر است:[١]
منشأ رؤیا از جانب خداوند – جل جلاله – است و این را از قول رسول خدا – صلی الله علیه و آله – دلالت می کند: (رؤیت از جانب خداست).[٢] و در روایتی می فرماید: (رؤیت الصالحات من اللّه)[٣] و او – صلوات الله علیه – فرمود: (اگر یکی از شما خوابی ببیند که دوستش دارد، از جانب خداست).[٤] غالباً رؤیاهای اهل حقیقت و درستی است.
جایی که خداوند – تعالی – فرشته ای را مأمور می کند تا خواب را در خواب برای بیننده خواب به تصویر بکشد.[٥] رؤیت نیز جزء نبوت است، در حدیث پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ می فرماید: (رؤیة الحسن یکی از چهل و شش جزء نبوت است).[٦]
منشأ خواب از شیطان است و این را از قول رسول خدا – صلی الله علیه و آله و سلم – نشان می دهد: (خواب از شیطان است).[٢] همچنین رؤیاها از آنچه انسان در مورد آن فکر می کند و با خود صحبت می کند یا از آنچه در روز خود تجربه می کند به وجود می آید و این در آنچه در خواب می بیند منعکس می شود و همه اینها هیچ تعبیری ندارد.[٧] در حدیث آمده است: (خوابها سه است، رؤیایی که حق است، رؤیایی که انسان به خود می گوید، و خوابی که از شیطان حزن انگیز است).[٨]
تفاوت در محتوا است
بین رؤیا و رؤیا از نظر محتوا و رویدادهای آن تمایز قائل میشود، به شرح زیر:
مضمون رؤیت حکایت از خیر دارد و به صورت قابل فهم و روشن و مفصل آمده و هیچ ابهامی در آن نیست.[٩] آن گاه کسى که آن را بخواند به یاد وقایع آن مى ماند و آن را مدّتى از یاد نمى برد و گویا به دلیل وضوح آن در پیشگاه شخص واقعى است.[١٠]
تعبیر خواب به آن چیزی اطلاق می شود که خوابیده در خواب از شر می بیند.[١١] معمولاً وقایع خواب نامفهوم یا مغشوش و غیرمنطقی است و ممکن است بیننده بسیاری از جزئیات آنها را فراموش کند و در عصر پیامبر – صلی الله علیه و آله – آمده است که مردی در خواب دید. که سرش را بریده و از دست او گریخت، پس نزد پیامبر رفت و آنچه را دید به او گفت، پس تعبیر کرد که پیامبر به او فرمود که این خوابی است از دستکاری شیطان.[١٢]
يقول جابر بن عبد الله -رضي الله عنه-: (جَاءَ أَعْرَابِيٌّ إلى النبيِّ صَلَّى اللَّهُ عليه وَسَلَّمَ فَقالَ: يا رَسولَ اللهِ، رَأَيْتُ في المَنَامِ كَأنَّ رَأْسِي ضُرِبَ فَتَدَحْرَجَ فَاشْتَدَدْتُ علَى أَثَرِهِ، فَقالَ رَسولُ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عليه وَسَلَّمَ لِلأَعْرَابِيِّ: لا تُحَدِّثِ النَّاسَ بتَلَعُّبِ شیطان در خواب تو را صدا زد و گفت: از پیامبر صلی الله علیه و آله خطبه شنیدم.[١٣]
تفاوت از نظر هدف
رؤیاها اهداف و مقاصد کاملاً متفاوتی با رویاها دارند و در ادامه توضیح داده شده است:[١٤]
رؤیت یا برای این است که مؤمن را بشارت دهد از آمدن نیکی ها و لذت ها برای او، یا او را از چیزی بیم دهد; مانند افتادن به گناه، یا تصمیم نادرست، یا هشدار دادن به او، و این بشارت ها یا هشدارها، نشانه هایی از جانب خداوند متعال برای مؤمن است که او را روشن کند و پیام هایی برای هدایت او دارد، و بدین ترتیب، آنها را حمل می کنند. نشانه های نیکویی برای بیننده و انذار از بدی، زیرا انذار از بدی نیکی است، پس بشارت شامل آن شد.[١٥]
خواب از طرف شیطان است تا مؤمن را اندوهگین کند و او را بترساند و او را نگران کند و آرامش روزگارش را بر هم بزند ممکن است چیزهای ترسناک یا ناراحت کننده ای را برای او به تصویر بکشد که در اصل بی اساس است پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم. بر او – فرمود: (وحی سه است: از جمله سرزنش های شیطان برای اندوهگین شدن فرزند آدم..).[١٦]
تفاوت از نظر ادبیات پرداختن به آن
آدابی متعددی است که مسلمان بعد از رؤیا یا خواب انجام دهد و هر کدام آداب متفاوتی دارد و شرح آنها به شرح زیر است:
بازبینی کننده
- ↑ مسد الحسینی، تقریب محمد بن عبدالوهاب به تفسیر، المدینه المنوره: جامعة الإسلامیة، ص 343. اقتباس.
- ↑ AB به روایت بخاری در صحیح البخاری از ابو قتاده الحارث بن ربیعی صفحه یا شماره: 7005 صحیح.
- ↑ روایت بخاری در صحیح البخاری از ابو قتاده الحارث بن ربیعی صفحه یا شماره: 6986 صحیح.
- ↑ AB به روایت بخاری در صحیح البخاری از ابوسعید خدری صفحه یا شماره: 6985 صحیح.
- ↑ [ابن عثيمين]، فتاوای نور فی طریق العثیمین، ص 2. اقتباس.
- ↑ روایت بخاری، در صحیح البخاری، از ابوسعید خدری، صفحه یا شماره: 6989، صحیح.
- ↑ [التويجري، حمود بن عبد الله]، مکاشفه، ص 48. فعل.
- ↑ روایت ترمذی، در سنن ترمذی، از ابوهریره، صفحه یا شماره: 2280، حسن صحیح.
- ↑ عبدالکریم الخضیر، تجرید صریح احادیث مسجد صحیح، ص 26. اقتباس.
- ↑ «انواع رؤیا و ملاک دلالت بر صدق آنها»، اسلام وب، 1389/10/10، دسترسی در 21/11/2021. عمل کنید
- ↑ سهل العتیبی، رؤیا اهل سنت ولجماعه و معاندین، ص 65. اقتباس.
- ↑ محمد بن عثیمین، فتاوای نور در طریقت، ص 2. اقتباس.
- ↑ روایت مسلم، در صحیح مسلم، جابر بن عبدالله، صفحه یا شماره: 2268، صحیح.
- ↑ محمد الحراری، الکوکب الوهاج، شرح صحیح مسلم بن الحجاج (چاپ ۱)، مکه مکرمه: دارالمنهاج، ص ۴۳۰، جزء ۲۲. اقتباس شده.
- ↑ ساحل العتیبی، کتاب الآیات للأهل السنه والجماعه و معاندین، صفحه 139. اقتباس.
- ↑ روایت البانی، در صحیح الجامع الصغیر و زیاده آن، عوف بن مالک، صفحه یا شماره: 3534، الهدیس صحیح.
- ↑ شیخ صلاح نجیب الداق، «آداب الرؤیا و الرؤیا»، العلوکه، دسترسی به ۸ مه ۲۰۲۲. عمل کنید
- ↑ گروه مؤلفان، مجله پژوهشهای اسلامی، ص 243. اقتباس.
- ↑ روایت ابوداود در سنن ابی داوود از ابورزین العقیلی صفحه یا شماره: 5020 بر او سکوت کرد و در پیام خود به اهل مکه گفت که هر چه بر آن ساکت بود همین است. عادل.
- ↑ روایت بخاری در صحیح البخاری از ابوقتاده الحارث بن ربیعی صفحه یا شماره: 7044 صحیح.